Αρχαία Κραννών

Βρίσκεται στην τετράδα της Πελασγιώτιδας.

(Οι Θεσσαλοί διασπάστηκαν σε τέσσερα φυλετικά κράτη που ονομάστηκαν “τετράδες ή μοίρες”, την Πελασγιώτιδα, την Εστιαιώτιδα, τη Θεσσαλιώτιδα και τη Φθιώτιδα.)

Η θέση της πόλης ήταν ιδιαίτερα σημαντική, καθώς βρίσκεται επάνω στην οδό επικοινωνίας μεταξύ Λάρισας και Φαρσάλου στο εύφορο νοτιοδυτικό τμήμα της πεδιάδας και βόρεια του οροπεδίου που σχηματίζεται ανάμεσα στα όρη Χαλκηδόνιον και Φυλλήιον και έτσι την καθιστούν μία από τις πλουσιότερες πόλεις της αρχαίας Θεσσαλίας.

Τα πρώτα οικιστικά κατάλοιπα διαπιστώνονται αρχαιολογικά ήδη από τη νεολιθική περίοδο, ενώ η κατοίκηση είναι συνεχής μέχρι και την ρωμαϊκή περίοδο.

Η προθεσσαλική ονομασία της πόλης ήταν Εφύρα

(Όμηρος Ιλιάδα 13,301),

Η ονομασία Κραννών είναι μεταγενέστερη και σύμφωνα με μια ετυμολογία προέρχεται από την αιολική λέξη κράννα που σημαίνει κρήνη.

Η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή ιδιαίτερα κατά την αρχαϊκή και κλασική περίοδο, οπότε και αποτελούσε την έδρα του αριστοκρατικού γένους των Σκοπάδων.

Το γένος αυτό σε συνδυασμό με τους Αλευάδες της Λάρισας και τους Εχεκρατίδες της Φαρσάλου κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Θεσσαλίας για μεγάλο χρονικό διάστημα χάρη στα έσοδα που τους εξασφάλιζαν οι εύφορες αγροτικές εκτάσεις που διέθεταν.

Το ενδιάφερον των Σκοπάδων για την τέχνη προσείλκυσε στην αυλή τους σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Βακχυλίδης, ο Πίνδαρος και ο Σιμωνίδης.

Η περιοχή της Κραννώνας αποτέλεσε και πεδίο σημαντικών μαχών (Λαμιακος πόλεμος 322 Π.)

Η πόλη δεν έχει ανασκαφεί συστηματικά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λίγες πληροφορίες σχετικά με τα δημόσια κτίρια, τα οικιστικά κατάλοιπα και τις λατρείες της περιοχής.

Βρίσκονται σε απόσταση 25χμ. ΝΔ της Λάρισας, στην περιοχή του σύγχρονου ομώνυμου οικισμού.